พันธุ์ไม้ในป่าชายเลน

หูกวาง หูกวาง ชื่อสามัญ Bengal almond, Indian almond, Olive-bark tree, Sea almond, Singapore almond, Tropical Almond, Umbrella Tree หูกวาง ชื่อวิทยาศาสตร์ Terminalia catappa L. จัดอยู่ในวงศ์สมอ ( COMBRETACEAE) สมุนไพรหูกวาง มี ชื่อท้องถิ่น อื่น ๆ ว่า ตาปัง (พิษณุโลก , สตูล) , โคน (นราธิวาส) , หลุมปัง (สุราษฎร์ธานี) , คัดมือ ตัดมือ (ตรัง) , ตาแปห์ (มลายู-นราธิวาส) เป็นต้น (ต้นหูกวางเป็นต้นไม้ประจำจังหวัดตราด) ลักษณะของต้นหูกวาง ต้นหูกวาง จัดเป็นไม้ยืนต้นผลัดใบขนาดกลาง ที่มีความสูงของต้นประมาณ 10-15 เมตร บางครั้งอาจสูงได้ถึง 30-35 เมตร (แต่ไม่ค่อยพบต้นที่ใหญ่มากในประเทศไทย) มีเรือนยอดหนาแน่น แตกกิ่งก้านแผ่ออกในแนวราบเป็นชั้น ๆ คล้ายฉัตร ลำต้นเปลาตรง ต้นที่มีอายุมากและมีขนาดใหญ่จะเป็นพูพอนที่โคนต้น เปลือกลำต้นเป็นสีน้ำตาลปนเทาเกือบเรียบ แตกเป็นร่องแบบตื้น ๆ ตามแนวนอนและแนวตั้ง และลอกออกเป็นสะเก็ดเล็ก ๆ ทั่วไป กิ่งอ่อนมีขนสีน้ำตาล ส่วนเนื้อไม้เป็นสีแดง เป็นกลีบเล็กน้อย มีเสี้ยนไม้ละเอียดสามารถขัดชักเงาได้ดี ขยายพันธุ์โดยใช้เมล็ด บางครั้งน้ำหรือค้างคาวก็ช่วยในกร...

ถั่วดำ ชื่อวิทยาศาสตร์ Bruguiera parviflora (Roxb.) Wight & Arn.ex Griff. ชื่อวงศ์ RHIZOPHORACEAE ชื่ออื่น ถั่วทะเล (ระนอง) , รังกะแท้ (ใต้) ลังกะโด นังกะได (มลายู-ใต้) ลักษณะทั่วไป   ไม้ต้นขนาดเล็กถึงขนาดกลาง สูง 10-20 ม. พูพอนน้อย ผิวเปลือกบริเวณโคนต้นมีจุดสีขาว ทรงพุ่มแคบกลมเป็นรูปปิรา-มิด สีเขียวอมเหลือง มีรากหายใจเหนือผิวดิน เปลือกต้นสีเทา หรือสีน้ำตาลเข้ม เรียบถึงแตกเป็นเกล็ดมีช่องอากาศเล็กๆ ใบ ออกกระจุกที่ปลายกิ่ง เรียงตรงข้ามสลับทิศทาง แผ่นใบรูปรี ขนาด กว้าง 3-5 ซม. ยาว 7-15 ซม. ปลายใบแหลม โคนใบรูปลิ่ม แผ่นใบมีสีเหลืองอมเขียว ลักษณะเกลี้ยงทั้งสองด้าน เส้นใบบางมี 7 คู่ สามารถมองเห็นทั้งสองด้าน ก้านใบยาว 1.5-2 ซม. หูใบยาว 3-6 ซม. สีเหลืองอมเขียว ดอก สีเหลืองอมเขียว ออกเป็นช่อกระจุกที่ง่ามใบ ช่อละ 3-7 ดอก ก้านช่อดอกยาว 1.8-2.2 ซม. ก้านดอกย่อยยาว 0.6-1.5 ซม. วงกลีบเลี้ยง เป็นหลอดยาว 0.7-0.9 ซม. สีเหลืองอมเขียว มีสันปลายแยกเป็นแฉก 8 แฉก กลีบดอก 8 กลีบ รูปขอบขนาน ยาว 0.1-0.2 ซม.ขอบกลีบมีขน ปลายกลีบมีขนแข็ง 3 เส้น ผล ...

หลุมพอทะเล ชื่อวิทยาศาสตร์ Intsia bijuga (Colebr.) Kuntze ชื่อวงศ์ LEGUMINOSAE-CAESALPIMIOIDEAE ชื่ออื่น ประดู่ทะเล (กลาง) งือบาลาโอ๊ะ (มลายู-นราธิวาส) ลักษณะทั่วไป ไม้ต้นสูง 20-40 ม. ทรงพุ่มทรงสูงถึงแผ่กว้าง เปลือกต้นสีเทาแกมเหลืองถึงสีนํ้าตาลเทา เรียบหรือแตกสะเก็ด เปลือกชั้นในสีชมพูถึงส้มผิวเปลือกสีเขียว ใบ ใบเดียวปลายใบมนหรือกลม เว้าเล็กน้อย โคนใบกลม แผ่นใบเกลี้ยง มีปื้นขนเล็กน้อยด้านล่างใกล้โคนใบ ก้านใบย่อยยาว 0.2-0.8 ซม. ดอก สีชมพูหรือสีขาวและจะเปลี่ยนเป็นสีแดง ออกดอกที่ปลาย กิ่งแบบช่อแยกแขนง มีขนสั้นนุ่มละเอียด ช่อดอกยาว 7-10 ซม. กลีบ เลี้ยงยาว 0.8 ซม. โคนกลีบติดกันเป็นหลอดมีกลีบดอก 1 กลีบ ยาว 1.3-2 ซม. ขอบกลีบดอกเป็นคลื่น มีขนสั้นนุ่ม แต่ละดอกมีขนาดเส้นผ่านศูนย์กลาง 2-2.5 ซม. ออกดอกเดือน ธ.ค.-เม.ย. ผล ฝักแข็ง แบน รูปขอบขนาน กว้าง 5-7 ซม. ยาว 10-18 ซม. โค้งเล็กน้อย ขอบฝักหนา เรียบ ฝักอ่อนสีเขียว บางมาก คล้ายใบเมื่อแก่ฝักจะหนาขึ้น และเป็นสีน้ำตาลเข้ม เมื่อแก่จัดจะแตกออกตามรอย ตะเข็บตามยาวของฝัก 4-8 เมล็ดต่อฝัก สีน้ำตาล...

ตีนเป็ดทะเล ตีนเป็ดทะเล ชื่อสามัญ Pong pong ตีนเป็ดทะเล ชื่อวิทยาศาสตร์ Cerbera odollam Gaertn. ( คาร์เบอรา โอดอลลาม) จัดอยู่ในวงศ์ตีนเป็ด ( APOCYNACEAE) สมุนไพรตีนเป็ดทะเล มี ชื่อท้องถิ่น อื่น ๆ ว่า ตุม ตูม พะเนียงน้ำ (กาญจนบุรี) , สั่งลา (กระบี่) , ตีนเป็ด ตีนเป็ดน้ำ (ภาคกลาง) , มะตะกอ (มลายู-นราธิวาส) เป็นต้น ลักษณะของตีนเป็ดทะเล ต้นตีนเป็ดทะเล มีถิ่นกำเนิดในอินเดียจนถึงทางตอนใต้ของจีน มีเขตการกระจายพันธุ์ตั้งแต่ประเทศศรีลังกา เอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ภูมิภาคมาเลเซีย หมู่เกาะในมหาสมุทรแปซิฟิกและนิวแคลิโดเนีย ส่วนในประเทศไทยนั้นจะพบได้เฉพาะทางภาคใต้ โดยจัดเป็นไม้ยืนต้นไม่ผลัดใบขนาดเล็ก ทรงร่ม เรือนยอดเป็นทรงกลมทึบ มีความสูงของต้นประมาณ 5-15 เมตร ลำต้นแตกกิ่งต่ำ เปลือกลำต้นเรียบเป็นสีน้ำตาลอ่อนหรือสีเทา มีช่องระบายอากาศเป็นร่องยาว มีน้ำยางสีขาวข้น ขยายพันธุ์ด้วยวิธีการเพาะเมล็ดแก่ (เป็นวิธีที่เหมาะสมที่สุด) ปลูกได้ดีในดินทั่วไป ชอบแสงแดดเต็มวัน เจริญเติบโตได้เร็ว ไม่ต้องการการดูแลมาก มักพบขึ้นตามบริเวณริมน้ำ ตามป่าชายเลน ป่าบึงน้ำจืด และป่าชายหาด ใบต...

แคทะเล แคทะเล ชื่อสามัญ Tui, Mangrove trumpet tree แคทะเล ชื่อวิทยาศาสตร์ Dolichandrone spathacea (L.f.) Seem. ( ชื่อพ้องวิทยาศาสตร์ Bignonia spathacea L.f.) วงศ์แคหางค่าง ( BIGNONIACEAE) สมุนไพรแคทะเล มี ชื่อท้องถิ่น อื่น ๆ ว่า แคน้ำ แคนา แคป่า แคน้ำทะเล (ภาคกลาง) , แคฝา แคตุ้ย แคปี่ฮ่อ แคแหนแห้ (เหนือ) เป็นต้น ลักษณะของแคทะเล ต้นแคทะเล หรือ ต้นแคน้ำ จัดเป็นไม้ยืนต้นไม่ผลัดใบขนาดเล็กถึงขนาดกลาง มีความสูงของต้นประมาณ 4-20 เมตร แตกกิ่งก้านน้อยและต่ำ เป็นเรือนยอดแผ่กว้าง กิ่งอ่อนมักมีเมือกเหนียว แต่ละส่วนเมื่อแห้งจะเปลี่ยนเป็นสีดำ ส่วนเปลือกเป็นสีเทาเรียบหรือแตกเป็นร่องตื้น ๆ และมีช่องอากาศอยู่ตามลำต้น โดยต้นแคทะเลมักจะขึ้นตามชายป่าโกงกางด้านในหรือตามริมแม่น้ำที่น้ำทะเลท่วมถึง หรือขึ้นกระจายอยู่ห่าง ๆ ตามแนวหลังป่าชายเลน มีเขตการกระจายพันธุ์เป็นวงกว้าง โดยจะพบได้ตั้งแต่ประเทศอินเดีย ศรีลังกา พม่า เวียดนาม ภูมิภาคมาเลเซีย หมู่เกาะในมหาสมุทรแปซิฟิก ส่วนในประเทศไทยจะพบต้นแคทะเลได้เฉพาะทางภาคกลางและภาคใต้ในแถบจังหวัดชายฝั่งทะเล ใบแคทะเล ใบเป็นใบประกอบแบบขนนก...

จิกทะเล จิกทะเล ชื่อสามัญ Fish Poison Tree, Putat, Sea Poison Tree จิกทะเล ชื่อวิทยาศาสตร์ Barringtonia asiatica (L.) Kurz ( ชื่อพ้องวิทยาศาสตร์ Agasta asiatica (L.) Miers, Agasta indica Miers, Barringtonia butonica J.R.Forst. & G.Forst., Barringtonia speciosa J.R.Forst. & G.Forst., Mammea asiatica L., Michelia asiatica (L.) Kuntze) จัดอยู่ใน วงศ์จิก ( LECYTHIDACEAE หรือ BARRINGTONIACEAE) สมุนไพรจิกทะเล มี ชื่อท้องถิ่น อื่น ๆ ว่า จิกเล โดนเล (ภาคใต้) , อามุง (มาเล-นราธิวาส) เป็นต้น ข้อควรรู้ ! : ต้นจิกทะเล เป็นต้นไม้ประจำจังหวัดสมุทรสงคราม ลักษณะของจิกทะเล ต้นจิกทะเล จัดเป็นพรรณไม้ยืนต้นขนาดใหญ่ไม่ผลัดใบ มีความสูงได้ประมาณ 7-20 เมตร แตกกิ่งก้านสาขาออกที่เรือนยอดของลำต้น เรือนยอดเป็นพุ่มกลมทึบแตกกิ่งต่ำ ซึ่งเป็นกิ่งที่มีขนาดใหญ่จะมีรอยแผลอยู่ทั่วไป ซึ่งเป็นรอยแผลที่เกิดจากใบที่ร่วงหล่นไป เปลือกต้นเป็นสีน้ำตาลตาลหรือเทา แตกเป็นร่องตามแนวยาวและมีช่องระบายอากาศด้วย ส่วนเนื้อไม้เป็นสีขาวหรือสีเหลืองอ่อน ๆ เป็นพรรณไม้กลางแจ้งที่ขยายพันธุ์ด้วยเมล็ด ...