ตะบูนขาว
ตะบูนขาว
ตะบูนขาว
ตะบูนขาว ชื่อวิทยาศาสตร์ Xylocarpus
granatum J. Koenig จัดอยู่ในวงศ์กระท้อน (MELIACEAE)
สมุนไพรตะบูนขาว มีชื่อท้องถิ่นอื่น ๆ
ว่า กระบูน กระบูนขาว ตะบูน ตะบูนขาว (ภาคกลาง, ภาคใต้),
หยี่เหร่ (ภาคใต้), ตะบันขาว เป็นต้น
โดยสามารถพบได้ตามชายฝั่งทะเลในเขตร้อนชื้น ตั้งแต่แอฟริกา เอเชีย
ไปจนถึงออสเตรเลีย
ลักษณะของตะบูนขาว
ต้นกระบูนขาว
จัดเป็นไม้ยืนต้นขนาดเล็กถึงขนาดกลาง มีความสูงประมาณ 10-15
เมตร เป็นไม้ผลัดใบแต่ผลิใบใหม่ได้เร็ว
ลักษณะของต้นเป็นทรงเรือนยอดแผ่กว้าง มีรูปร่างไม่แน่นอน เพราะลำต้นมักคดงอ
ส่วนที่โคนต้นมีลักษณะเป็นพูพอน เปลือกต้นมีสีเทาหรือสีเทาอมขาว หรือเป็นสีน้ำตาลแดง
เปลือกแตกล่อนเป็นแผ่นบาง ๆ คล้ายกับเปลือกต้นตะแบก
เป็นต้นไม้ที่เจริญเติบโตได้ดีในน้ำกร่อย
มักขึ้นปะปนอยู่กับพันธุ์ไม้ป่าชายเลนหลายชนิด เช่น หัวสุมดอกขาว ไม้พังกา
ถั่วดำตาตุ่มทะเล และไม้โกงกางใบเล็ก
ใบตะบูนขาว
มีใบเป็นใบประกอบแบบขนนกปลายคู่เรียงสลับกัน
มีใบย่อยเรียงตรงข้ามอยู่ 2 คู่
ลักษณะเป็นรูปไข่กลับ กว้างประมาณ 4.5-5 เซนติเมตร
และยาวประมาณ 6-12 เซนติเมตร ปลายใบมน ส่วนโคนใบเรียวสอบ
แผ่นใบมีลักษณะหนาและเปราะ ส่วนขอบใบโค้งลงและเป็นคลื่นเล็กน้อย
ส่วนเส้นแขนงของใบมีอยู่ข้างละ 6-9 เส้น ก้านใบสั้นมีสีน้ำตาล
ยาวประมาณ 3-5 มิลลิเมตร
ดอกตะบูนขาว
ดอกมีสีขาวอมเหลือง
ส่งกลิ่นหอมในช่วงบ่ายถึงค่ำ ดอกออกรวมเป็นช่อแบบช่อแยกแขนงตามซอกใบ
กลีบเลี้ยงเป็นรูปสามเหลี่ยมสั้นมี 4 กลีบ กลีบดอก 4 กลีบ
เมื่อดอกบานเต็มที่จะกว้างประมาณ 1-1.2 เซนติเมตร ออกดอกในช่วงเดือนมีนาคมถึงเดือนเมษายน
ผลตะบูนขาว
ผลแห้งแตก
ลักษณะของผลเป็นรูปทรงกลม ผลแข็งมีสีน้ำตาล มีขนาดเส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ 15-20
เซนติเมตร หนักประมาณ 1-2 กิโลกรัม
ส่วนก้านผลยาวประมาณ 3-5 เซนติเมตร
โดยตะบูนขาวและตะบูนดำจะมีร่องตามยาวของผล 4 แนว
หรือแบ่งเป็น 4 พูเท่า ๆ กัน แต่ละผลมีเมล็ดประมาณ 4-17
เมล็ด
เมล็ดมีลักษณะเป็นรูปเหลี่ยมโค้งนูนปลายแบบประสานเข้าเป็นรูปทรงกลม
หนึ่งด้านกว้างประมาณ 6-10 เซนติเมตร
จะติดผลในช่วงเดือนมิถุนายนถึงเดือนกุมภาพันธ์
สรรพคุณของตะบูนขาว
1. ใช้เป็นยาบำรุงร่างกาย (เปลือก,
เมล็ด)
2. ช่วยแก้อหิวาต์ (เปลือก, ผล)[1] แก้อหิวาตกโรค (ผล)
3. เปลือกและเมล็ดมีสรรพคุณเป็นยาแก้อาการไอ
(เปลือก, เมล็ด)
4. ช่วยแก้อาการท้องร่วง (เปลือก,
เมล็ด)
5. ใช้เป็นยาแก้บิด (เปลือก, เมล็ด)
6. เปลือกและเมล็ดใช้ต้มเพื่อใช้ชะล้างแผล
(เปลือก, เมล็ด)
ประโยชน์ของตะบูนขาว
1. เปลือกให้น้ำฝาด ใช้สำหรับย้อมผ้า
2. เนื้อไม้มีสีขาว
สามารถนำมาใช้ทำเฟอร์นิเจอร์สำหรับตกแต่งได้
( จัดทำโดย นักศึกษามหาวิทยาลัยราชภัฏสุราษฎร์ธานี )
ความคิดเห็น
แสดงความคิดเห็น